یکشنبه، دی ۱۸، ۱۳۸۴

تعريف‌ رسانه

شايد بسيار آسان‌ بتوان‌ گفت‌ «هر وسيله‌اي‌ كه‌ پيامي‌ را منتقل‌ كند، رسانه‌ است‌» امّا اين‌، ساده‌ سازي‌ است‌ و نمي‌تواند ابعاد مختلف‌ رسانه‌ را نشان‌ دهد . اگر هم‌ بگوييم‌ « راديو و تلويزيون‌ و مطبوعات‌ و كتاب‌ و سينما و حتّي‌ اينترنت‌، رسانه‌ هستند » باز هم‌ بخشي‌ از اين‌ مفهوم‌ را ناديده‌ گرفته‌ايم‌ و به‌ ويژه‌ فرهنگ‌
بومي‌ و سنتي‌ و شرقي‌ و حتّي‌ اسلامي‌ خود را ناديده‌ انگاشته‌ايم‌. بنابراين‌، من‌ رسانه‌ را اين‌ گونه‌ تعريف‌ مي‌كنم‌:

«رسانه‌، موجود زنده‌اي‌ است‌ كه‌ پيامي‌ را از يك‌ پيام‌ ساز
بـه يك‌ پيام‌ گـير ( مخاطب ‌) مـنتقل‌ مي‌كند.»

اين‌ انتقال‌ پيام‌ دقيقاً طبق‌ همان‌ فرايندي‌ صورت‌ مي‌گيرد كه‌ من در تعريف‌ ارتباطات‌ آورده ام‌ . اگر بخواهيم‌ اين‌ دو مفهوم‌ را ـ آن‌ گونه‌ كه‌ واقعاً هست‌ ـ به‌ هم‌ ربط‌ دهيم‌ بايد رسانه‌ را اين‌ گونه‌ باز تعريف‌ كنيم‌:

«رسانه‌، موجود زنده‌اي‌ است‌ كه‌ ارتباطات‌ برقرار مي‌كند» يا
«رسانه‌،موجود زنده‌اي‌ است‌ كه‌ سبب‌ برقراري‌ ارتباطات‌ مي‌گردد» يا
«رسانه‌، وسيله برقراري‌ ارتباطات‌ است‌.»

اگر اين‌ گونه‌ به‌ رسانه‌ نگاه‌ كنيم‌، نتايج‌ زير گريز ناپذيرند:

1) رسانه‌ها تمام‌ ويژگي‌هاي‌ موجود زنده‌ رادارا هستند و پا را از صرف‌ برقراري‌ ارتباط‌ و انتقال‌ِ پيام‌ ِپيام‌ ساز فراتر مي‌گذارند و خود تبديل‌ به‌ «پيام‌ ساز» مي‌شوند. اين‌ جا است‌ كه‌:

2) طبق‌ اين‌ ديدگاه‌، محصول‌ پخش‌ شده‌ از يك‌ رسانه‌، خود، به‌ رسانه‌ تبديل‌ مي‌شود. اگر مك‌ لوهان‌ گفت‌:

The Media is the Message

ما مي‌گوييم‌:

The Message is the Media

و مي‌افزاييم‌ كه‌:

اين‌ دو همواره‌ به‌ صورت‌ يك‌ جريان‌ پيوسته‌ به‌ همديگر تبديل‌ مي‌شوند و دايره‌اي‌ تشكيل‌ مي‌دهند كه‌ در هر نقطه‌ كه‌ يكي‌ به‌ پايان‌ برسد، از همان‌ نقطه‌ ديگري‌ شروع‌ مي‌شود.

3) طبق‌ اين‌ تعريف‌ موارد زير رسانه‌اند و حتّي‌ براساس‌ ويژگي‌هاي‌ جهاني‌ امروزين‌، همه‌، رسانه‌ جمعي ‌اند:

«راديو، تلويزيون‌، مطبوعات‌، كتاب‌، سينما، رايانه شخصي‌، نوار، ويدئو، سي‌ دي‌، دي‌ وي‌ دي‌، اينترنت‌، صفحات‌ وب‌، وبلاگ‌، رادیو بلاگ ، فتو بلاگ ، ویدیو بلاگ ، پادکست ، تلفن‌هاي‌ همراه‌، تريبون‌، منبر، محراب‌، مأذنه‌ و مناره‌، خود اذان‌، مقام‌ (در فرهنگ‌ ايراني‌ و اسلامي‌)، گنبد و بقعه‌،عكس‌، فيلم‌، كارتن‌، پويانمايي‌، تابلو، بيل‌ بورد (تابلوهاي‌ خياباني‌)، آرم‌ (نشانه‌)، ديوار نوشته‌، بازي‌ (گيم‌) ، و ... »

2 Comments:

At یکشنبه دی ۱۰, ۰۸:۲۹:۰۰ بعدازظهر ۱۳۸۵, Anonymous ناشناس said...

جناب آقاي ابطحي
با سلام و احترام، اينجانب دكتراي داروسازي دارم و هم اكنون دانشجوي رشته بهداشت هستم. مدتي است كه نگارش پروپوزال پژوهشي با عنوان «بررسي آگاهي، نگرش و عملكرد فعالان رسانه‌اي در زمينه ايدز و عوامل مؤثر بر آن» به عنوان تمرين واحد اپيدميولوژي به بنده واگذار شده در حالي كه بنده در يافتن معناي دقيق فعالان رسانه‌اي مستأصل مانده‌ام. ضمن آن كه براي نمونه‌گيري نيازمند داشتن ليست تقريبا كامل رسانه‌ها در ايران هستم يا حداقل فهرست دقيق انواع آنها. سايت‌هاي بسياري را جستجو كرده‌ام اما همان‌طور كه مستحضريد لازم است مستند معتبري را پيدا كنم. خواهشمند است در اين زمينه بنده را راهنمايي فرماييد.
دكتر بيتا مسگرپور

 
At یکشنبه دی ۱۰, ۰۸:۳۱:۰۰ بعدازظهر ۱۳۸۵, Anonymous ناشناس said...

My email address is
bmesgarpour@yahoo.com

 

ارسال یک نظر

<< Home